Aktualności
Fundacja Citi Handlowy im. Leopolda Kronenberga
10 czerwca 2014
Sondaż BIK - Polacy wciąż niewiele wiedzą o rynku kredytowym


W ramach zainicjowanego właśnie Programu Budowania Wiarygodności Finansowej, Biuro Informacji Kredytowej rozpoczęło akcję edukacyjną, której motywem przewodnim jest hasło "Buduj dobrą historię". Inicjatywa jest odpowiedzią na wyniki badania opinii przeprowadzonego na zlecenie BIK i Fundacji Kronenberga przy Citi Handlowy, sprawdzającego stan wiedzy Polaków na temat wiarygodności finansowej. Z badania wynika, że znajomość mechanizmów kredytowych jest mocno ograniczona, nawet wśród bardziej świadomych konsumentów.

Co drugi respondent badania MillwardBrown przeprowadzonego na zlecenie BIK i Fundacji Kronenberga przy Citi Handlowy korzysta obecnie z jakiejś formy pożyczki lub kredytu. Równocześnie, większość ankietowanych ocenia swoją wiedzę dotyczącą tematyki finansowej jako słabą (39 proc.) lub średnią (43 proc.). Tymczasem, jak się okazuje faktyczna, obiektywna wiedza Polaków jest jeszcze mniejsza, niż im się wydaje.

Co prawda dwie trzecie (62 proc.) ankietowanych zna pojęcie zdolności kredytowej, a prawie połowa (49 proc.) deklaruje, że wie co oznacza wiarygodność finansowa, to o takich terminach jak scoring czy RRSO słyszało stosunkowo niewielu respondentów (odpowiednio 17 i 8 proc.).

Jak zauważa dr Mariusz Cholewa, Prezes Zarządu Biura Informacji Kredytowej, wyniki badania pokazują dobitnie, jak bardzo potrzebna jest Polakom rzetelna wiedza z zakresu finansów, tym bardziej, że praktycznie każdy skorzysta prędzej czy później z kredytu lub innego produktu bankowego. - Między innymi w odpowiedzi na wyniki badania, postanowiliśmy we współpracy z wieloma partnerskimi instytucjami sektora finansowego, zaktywizować dotychczasowe i uruchomić nowe inicjatywy edukacyjne - komentuje prezes Cholewa. - Główne obszary naszych działań w tym zakresie skupiamy wokół podnoszenia świadomości konieczności budowania dobrej historii kredytowej, wiedzy na temat systemu scoringu BIK oraz edukacji w zakresie ochrony przed wyłudzeniami kredytów - wymienia.

Wiedza Polaków o mechanizmach działania produktów finansowych jest niewielka, mówi Krzysztof Kaczmar, prezes Fundacji Kronenberga przy Citi Handlowy. W zeszłorocznej edycji badania "Postawy Polaków wobec oszczędzania" zadaliśmy respondentom pytanie o to, jaki zysk po pół roku przyniesie lokata 1000 zł oprocentowana 6 proc. w skali roku - co trzeci ankietowany nie potrafił poprawnie odpowiedzieć na to pytanie. Jeśli zasady funkcjonowania tak prostego produktu jak lokata są dla Polaków nieznane, trudno się dziwić, że nie rozumieją jak działają bardziej skomplikowane instrumenty finansowe.

Według Andrzeja Jakubiaka, Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego, Patrona Honorowego akcji, świadomość finansowa klientów sektora bankowego ma istotne przełożenie na bezpieczeństwo, zarówno konsumentów, jak i samych banków. - W tym obszarze jest jeszcze wiele pracy do wykonania, co potwierdzają skargi napływające do Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego, bowiem częstym problemem jest niezrozumienie produktu już na etapie zawierania umowy, co w konsekwencji może rodzić problemy w trakcie trwania współpracy - wyjaśnia. - Nie bez znaczenia są też zawiłe zapisy umowne stosowane przez instytucje finansowe. Dlatego każda inicjatywa mająca na celu zwiększenie wiedzy i świadomości finansowej konsumentów jest niezwykle cenna - komentuje.

Zgadza się z tym stwierdzeniem dr inż. Kazimierz Janiak, Prezes Stowarzyszenia Krzewienia Edukacji Finansowej, która prowadząc swoje działania i realizując autorskie projekty, stwierdza duże zainteresowanie edukacją finansową we wszystkich grupach wiekowych. - Nasi beneficjenci podkreślają wagę edukacji finansowej, jako ważnego elementu współczesnego życia i często zwracają uwagę, że w polskich szkołach brakuje stałego programu edukacyjnego, który wspierałby ich świadomość w zakresie zarządzania finansami osobistymi oraz świadomego wyboru produktów i usług finansowych - ubolewa. - W innych krajach prowadzone są narodowe strategie na rzecz edukacji finansowej. W Polsce brak takiej strategii i mamy pełną świadomość słabości płynącej z braku prowadzenia wspólnej w tym obszarze polityki. Jest to dziś wyzwanie dla nas wszystkich, gdyż ochrona obywateli w tym zakresie może w przyszłości przynieść tylko same korzyści i zapobiec wykluczeniu społecznemu i finansowemu - mówi.

Zdaniem Mariusza Cholewy z BIK, edukacja finansowa powinna rozpocząć się już na wczesnym etapie edukacji. - Między innymi dlatego aktywnie uczestniczyliśmy w tworzeniu podręcznika "Żyj finansowo, czyli jak zarządzać finansami w życiu osobistym" , który wykorzystywany jest podczas lekcji przedsiębiorczości w gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych - mówi. - Równocześnie współtworzymy i angażujemy się w różnego rodzaju konkursy przeznaczone dla młodzieży, np. "Mistrzostwa Polski Młodych Ekonomistów", regularnie organizujemy płatne praktyki studenckie, a na 118 uczelniach wprowadziliśmy Program Nowoczesne Zarządzanie Biznesem - wymienia. - Dodatkowo, dzięki specjalnie opracowanej platformie e-learningowej, studenci będą wkrótce mogli przejść interaktywne szkolenie z wiedzy o BIK.

Również Krystyna Majerczyk-Żabówka, Prezes Zarządu Krajowego Związku Banków Spółdzielczych postuluje, aby edukację finansową wprowadzać już od najmłodszych lat, co banki spółdzielcze robią, m.in. poprzez prowadzenie Szkolnych Kas Oszczędnościowych, wspierając edukację ekonomiczną w szkołach na terenie swojego funkcjonowania. - Akcja dotyczącą budowania wiarygodności finansowej Polaków zainicjowana przez Biuro Informacji Kredytowej stanowi doskonałe uzupełnienie dla inicjatyw podejmowanych przez banki spółdzielcze - mówi. - Podnoszenie świadomości klientów na temat historii kredytowej, a także zwiększanie bezpieczeństwa banków, jako instytucji publicznego zaufania i budowanie odpowiednich relacji biznesowych z klientami banków spółdzielczych jest dla nas bardzo ważne, dlatego też Krajowy Związek Banków Spółdzielczych został partnerem akcji - wyjaśnia.

Dla Pawła Graniewskiego, Wiceprezesa Giełdy Papierów Wartościowych, obok kwestii kredytowych, niezbędnym elementem edukacji jest budowanie wiedzy inwestycyjnej Polaków. - Chcemy m.in. informować Polaków o rozwijającym się od kilku lat Catalyst, czyli rynku długu korporacyjnego. Rynek instrumentów dłużnych stanowi alternatywną, np. dla rynku kredytów, formę zaciągania zobowiązań przez przedsiębiorców czy samorządy - komentuje. - Podmioty te nie tylko zyskują dostęp do kapitału, ale jednocześnie budują wiarygodność na rynku poprzez przestrzeganie obowiązków informacyjnych, a rozwijający się prężnie rynek Catalyst, stwarza atrakcyjną możliwość lokowania i pomnażania oszczędności, które można przesunąć np. z lokat bankowych - zauważa.

Z myślą o udostepnieniu konsumentom wiarygodnego źródła kompleksowej informacji na temat własnej historii kredytowej i wiedzy z zakresu mechanizmów rynku kredytowego BIK uruchomił na swoim portalu specjalną sekcję edukacyjną, w której prezentowane są materiały edukacyjne w formie poradników, filmy, komentarze eksperckie, a także lista pytań i odpowiedzi, których najczęściej poszukują konsumenci - mówi Małgorzata Bielińska, Dyrektor Marketingu BIK. - Od niedawna funkcjonuje również profil "Buduj dobrą historię" na portalu Facebook - dodaje.

Badanie MillwardBrown pokazuje, że wśród Polaków wciąż brak jest powszechnej świadomości, że racjonalne korzystanie z kredytów jest nowoczesnym narzędziem finansowania potrzeb. O kredytach lub pożyczkach myśli się najczęściej w kontekście zakupu dóbr i usług, podczas gdy w rzeczywistości bardzo często służą one jako źródło finansowania bieżących potrzeb (27 proc.). Zakup sprzętu RTV/AGD finansuje kredytem 18 proc., samochodu 6 proc., a mebli 4 proc. badanych.

W obecnych czasach racjonalne i rozsądne poruszanie się wśród różnorodnych ofert kredytowych i pożyczkowych jest niezwykle ważną umiejętnością - mówi Mariusz Cholewa z BIK. - Misją zarówno BIK, jak i partnerów naszej akcji, jest jak najszersza edukacja, która może pomóc korzystać z produktów oferowanych przez instytucje finansowe w możliwe efektywny, a równocześnie bezpieczny sposób.

Partnerami akcji "Buduj dobrą historię" są: Giełda Papierów Wartościowych S.A., Stowarzyszenie Krzewienia Edukacji Finansowej, Związek Banków Polskich, Bankowy Fundusz Gwarancyjny, Krajowy Związek Banków Spółdzielczych oraz Fundacja Citi Handlowy im. Leopolda Kronenberga. Patronem honorowym akcji jest Komisja Nadzoru Finansowego.